Lektura w komiksie
Innowacja będzie realizowana w klasie VII b podczas lekcji języka polskiego z możliwością kontynuacji w klasie VIII. Ma zachęcić uczniów do czytania lektur, a także do analizowania poznanej treści. Jej nowatorstwo polega na wykorzystaniu zainteresowań informatycznych i plastycznych uczniów w celu dogłębnego przyswojenia treści lektur. Przedstawianie przeczytanych pozycji z listy lektur w formie własnoręcznie lub komputerowo wykonanego komiksu ma zmobilizować uczniów do przeczytania całości utworu, a później do analizy przyczynowo-skutkowej opisanych w nim wydarzeń. Innowacja ta ma więc zwiększyć zainteresowanie czytelnictwem, zachęcić do czytania utworów w całości, a nie w formie streszczeń lub opracowań. Przez połączenie tekstu z obrazem winna także ułatwić zapamiętywanie treści lektur. Zakładam, że powstałe komiksy staną się nieocenioną pomocą w przygotowaniach do egzaminu ósmoklasisty – zamiast czytania streszczeń lub standardowych planów wydarzeń uczniowie będą mogli sobie przypomnieć treść utworów w atrakcyjnej formie komiksów.
Warto zaznaczyć, że pomysł na tę innowację pojawił się na skutek rozmowy z uczniami podczas lekcji języka polskiego w klasie V, gdy dzielili się oni pomysłami na atrakcyjne zajęcia. Z wielu z tych pomysłów korzystam już na stałe podczas lekcji, a jedna z nich - propozycja tworzenia ilustracji i okładek - zmieniła się w moim zamyśle w komiksowe przedstawianie wydarzeń i jako ta, która przyniesie moim uczniom wymierne korzyści, wydała mi się warta dopracowania oraz wprowadzenia na stałe.
Sposób realizacji i tematyka zajęć:
Wprowadzenie innowacji w kl. VII b poprzedzę przypomnieniem informacji o budowie komiksu. Zwrócę uwagę na ogromną rolę połączenia obrazu z partiami dialogowymi i monologowymi ujętymi w różnorodne kształty graficzne, a także zminimalizowaną do koniecznego wprowadzenia w akcję część narracyjną. Zaznaczę, jak ważne jest tutaj selekcjonowanie informacji i wybieranie do przedstawienia najistotniejszych elementów fabuły.
Uczniowie będą wykonywać samodzielnie w domach komiksy do czytanych w klasie VII utworów z listy lektur. Nie będzie miało znaczenia, czy zrobią to już w trakcie czytania lektury, czy dopiero po jej omówieniu podczas lekcji języka polskiego. Każdorazowo będą mieli tydzień po zakończeniu pracy z lekturą na uzupełnienie swoich komiksów, a następnie będą je przedstawiali podczas lekcji. Dopuszczam tutaj formę prezentowania zarówno papierową, jak i elektroniczną, z wykorzystaniem rzutnika lub tablicy multimedialnej. Prace będą oceniane, by uczniowie nie mieli poczucia „marnowania czasu” włożonego w ich przygotowanie. Przy czym nie będę brała pod uwagę zdolności manualnych ucznia, lecz poprawność merytoryczną i estetykę wykonanego zadania. Sądzę, że dzięki temu praca ta będzie dla ucznia zachętą do zdobycia dodatkowej oceny i spowoduje, że ilość „zapominalskich” zostanie ograniczona do minimum.
Komiksy mają być efektem połączenia nauki z zabawą, dlatego – mając świadomość, że nie każdy ma uzdolnienia plastyczne - nie będę narzucała uczniom ręcznego rysowania. Oprócz formy papierowej będą mogli wykorzystać technologię informacyjną i pracować w znanych sobie programach graficznych lub wykorzystywać gotowe generatory komiksów, np. Storyboard, dostępny na stronie https://www.storyboardthat.com/pl/komiks-kreator. Przy czym uczniowie będą mieli możliwość pracy z gotową grafiką tylko w przypadku generatorów (biblioteka grafiki generatora), w programach graficznych grafika będzie musiała być wykonana samodzielnie, ale z możliwością wykorzystania wszelkich dostępnych narzędzi programów. Pozwoli to na egzekwowanie poszanowania praw autorskich.
W tym drugim przypadku (czyli wykorzystując pracę z technologią informacyjną) uczniowie będą mieli okazję doskonalenia także umiejętności informatycznych: pracy z programami graficznymi, zapisywania i konwertowania plików o różnych rozszerzeniach. Przekonają się, jak ważna jest interdyscyplinarność i jak przydatne może być łączenie różnych dziedzin wiedzy dla uzyskania optymalnego efektu.
Cele innowacji:
W wyniku działań innowacyjnych przewiduję, że uczeń będzie:
- czytał lektury ze zrozumieniem i dobrze znał ich treść,
- wybierał z tekstu najważniejsze informacje,
- samodzielnie selekcjonował informacje dostępne w internecie i dokonywał ich krytycznej oceny,
- tworzył komiks na zadany temat,
- poprawnie stosował reguły dotyczące tworzenia komiksu,
- poprawnie redagował partie dialogowe i monologowe w odróżnieniu od krótkich wstawek narracyjnych,
- poprawnie tworzył i stosował wyrazy dźwiękonaśladowcze,
- dbał o poprawność merytoryczną i językową swojej wypowiedzi,
- dbał o estetykę pracy,
- przedstawiał efekt swojej pracy na forum klasy,
- dzielił się swoimi spostrzeżeniami i przemyśleniami z innymi,
- efektywnie wykorzystywał umiejętności z różnych dziedzin (język polski, informatyka, plastyka),
- poprawnie stosował zasady kompozycji obrazu (np. perspektywa, tło, pierwszy plan, głębia),
- szanował cudzą własność intelektualną oraz rzetelnie, z poszanowaniem praw autorskich, korzystał z informacji i gotowych grafik,
- efektywnie posługiwał się technologią informacyjną, wykorzystując ją do tworzenia komiksu,
- tworzył komiks w programie graficznym lub w generatorze komiksów,
- zapisywał efekty swojej pracy w różnych formatach,
- samodzielnie tworzył kompendium dotyczące treści lektur z przeznaczeniem wykorzystania go w przygotowaniach do egzaminu ósmoklasisty.
Przewidywane efekty wdrożenia innowacji:
Przewiduję, że w efekcie realizacji innowacji „Lektura w komiksie” wszyscy uczniowie klasy VII b przeczytają w całości utwory z listy lektur, przeznaczone do realizacji w klasie VII. Stworzą komiksy, które będą źródłem do powtórzenia treści utworów przed egzaminem ósmoklasisty. Umiejętnie będą stosować elementy charakterystyczne dla komiksu, a także zadbają o poprawność merytoryczną i językową wypowiedzi. Zdobędą doświadczenia w pracy interdyscyplinarnej, łącząc wiedzę i umiejętności z: języka polskiego, plastyki, informatyki. Nabędą doświadczenia w przedstawianiu efektów własnej pracy na forum klasy.
autor: Katarzyna Buchman